تبعید، زندان، محرومیت از تحصیل، یورش به کلیساهای خانگی، شلاق خوردن، ضبط اموال شخصی و حتی سلب حق داشتن فرزند خوانده را می توان از جمله مصائب جامعه مسیحیان ایران و به ویژه نوکیشان مسیحی در سال ۲۰۲۰ میلادی دانست. مسیحیان ایران همچنان شاهد ادامه تبدیل و تخریب و مصادره مراکز دینی خود بوده اند. در حال حاضر حداقل ۱۹ شهروند مسیحی در ایران در زندان و تبعید به سر می‌برند و عده بیشتری در انتظار برگزاری دادگاه و رسیدگی به اتهاماتشان هستند.
برخی از موارد آزار و جفای حکومت جمهوری اسلامی علیه مسیحیان در سال میلادی ۲۰۲۰ به شرح زیر است:
شلاق خوردن برای اجرای آیین دینی
زمان (صاحب) فدایی و محمدرضا (یوهان) امیدی در پاییز، به دلیل شرکت در مراسم عبادتی عشا ربانی مسیحیان و به اتهام «شرب خمر» (نوشیدن مشروبات الکلی)، متحمل ۸۰ ضربه شلاق شدند. مسیحیان در آیین دینی خود که موسوم به «عشا ربانی» بوده و بین ایرانیان به شام خداوند نیز معروف است، نان و شراب یا آب انگور می‌خورند که یادآور شام آخر عیسی مسیح با حواریون است. حکومت جمهوری اسلامی، نوکیشان مسیحی را عملا به عنوان مسیحی به رسمیت نمی‌شناسد و نوکیشان مسیحی با اجرای این آیین دینی در مواردی با اتهام شرب خمر روبرو می‌شود که از قوانین فقهی ویژه مسلمانان است.
دستگیری‌های گسترده مسیحیان به اتهامات جعلی
حمله به خانه و محل سکونت مسیحیان، سال گذشته نیز ادامه داشته است. در این میان می توان به حملات هماهنگ نیروهای امنیتی در تابستان گذشته اشاره کرد که دستکم ۳۵ شهروند مسیحی در پی یورش هماهنگ نیروهای در چند شهر از جمله تهران، کرج و ملایر، بازداشت، بازجویی یا زندانی شده‌اند.
اکثریت این مسیحیان متهم به «اقدام علیه نظام از طریق تبلیغ مسیحیت» شدند و پس از مدت کوتاهی با قرار وثیقه تا برگزاری جلسه رسیدگی دادگاه آزاد شدند. حکومت ایران بارها بدون ارائه سند و مدرکی نوکیشان مسیحی را با چنین اتهاماتی روانه زندان کرده‌است. ژوزف شهبازیان، رهبر کلیسای خانگی، و ملیحه نظری دو نفر از این بازداشت شدگان بودند که بیش از ۵۰ روز در زندان به سر بردند. آقای شهبازیان با قرار وثیقه دو میلیارد تومانی آزاد شد و خانم نظری با وثیقه یک میلیارد تومانی.
در واقعه‌ای دیگر ماموران امنیتی ، در پاییز به خانه ۱۲ نوکیش مسیحی در فردیس در استان البرز یورش بردند. هیچ‌یک از مسیحیان در این یورش بازداشت نشدند، اما بسیاری از وسایل شخصی آنها از جمله تلفن، لپ تاپ و هرآنچه که با مسیحیت ارتباط داشت، از جمله کتاب مقدس و مجلات و کتاب‌های مسیحی توقیف شده‌است.
تداوم فشار بر رهبران مسیحی
کشیش آشوری ویکتور بت‌تمرز و همسرش شامیرام عیسوی، پس از تایید حکم ۱۵ سال زندانشان در دادگاه تجدیدنظر، و پیش از پایان مهلت معرفی به زندان، ایران را ترک کردند.
ویکتور بت‌تمرز ۶۵ ساله، به ده سال حبس و شامیرام عیسوی، ۶۴ ساله، به ۵ سال زندان، به دلیل فعالیت مسالمت‌آمیز عقیدتی، محکوم شده‌اند. حکومت ایران فشار زیادی بر رهبران کلیسای ایران در دهه‌های گذشته وارد کرده و دستکم هفت نفر از آنها به دلیل وفاداری به باور مسیحی خود جان باختند.
محرومیت از تحصیل
همزمان با بازگشایی مدارس، ماری (فاطمه) محمدی، فعال مدنی و زندانی سابق عقیدتی، که بدون ارائه دلیل خاصی از ادامه تحصیل در دانشگاه محروم شده، در نامه سرگشاده‌ای به حقی که از وی سلب شده و تشدید پیامدهای محرومیت از تحصیل پرداخت . این نوکیش مسیحی در این مورد در گفتگویی با ماده ۱۸، محرومیت از تحصیل را ابزار فشاری علیه اقلیت‌های دینی دانسته بود.
فرزندان یوسف ندرخانی، فعال مسیحی زندانی، نیز سال ها است که با مشکلات تحصیلی روبروند. آقای ندرخانی و همسرش سال ها در تلاشند که پسرانش، دانیال و یوئیل، به دلیل مسیحی بودن از اجبار به شرکت در آزمون کلاس های قرآن معاف شوند. علیرغم رأی موافق دیوان عدالت اداری، مسئولان آموزش و پروش استان در چند سال گذشته با ثبت نام فرزندان او در مقطع بالاتر مخالفت کرده‌اند. یوسف ندرخانی در اعتراض به این وضعیت حتی دست به اعتصاب غذا نیز زد ولی با وجود وعده‌های مقامات برای رسیدگی به موضوع، مشکل همچنان حل نشده باقی ماند. دانیال فرزند ارشد آقای ندرخانی، علیرغم به پایان رساندن دبیرستان، به دلیل عدم شرکت در کلاس دینی، از مدرک پایان تحصیل محروم مانده است.
محرومیت از کار و فعالیت اجتماعی
در اوایل تابستان، دادگاه انقلاب بوشهر، هفت نوکیش مسیحی را به دلیل باور دینی و فعالیتهای صلح آمیز عقیدتی، متهم به «تبلیغ علیه نظام» کرده و به زندان، جزای نقدی، تبعید، محرومیت از کار و حقوق اجتماعی محکوم کرده‌است.
دراین میان، سام و ساسان خسروی، هر کدام به یک سال حبس تعزیری، و برای قطع رابطه با نوکیشان به دو سال ممنوعیت اقامت در بوشهر محکوم شدند. این دو شهروند مسیحی همچنین از اشتغال در مراکز اقامتی، که شغل فعلی آنهاست نیز به مدت دو سال محروم شدند.
مریم فلاحی علاوه بر ۸۰ میلیون ریال جزای نقدی، به دلیل به مسیحی شدن، به انفصال دائم از خدمات دولتی نیز محکوم شده‌است. در صورت قطعی شدن این حکم، این پرستار مسیحی با حدود ۲۰ سال کار در بیمارستانی در بوشهر مجبور است محل کارش را به دلیل باور دینی‌اش ترک کند.
برخی از نوکیشان مسیحی نیز که به دلیل فعالیت صلح آمیز عقیدتی در خارک بازداشت شده بودند، از فعالیت اجتماعی و کار محروم شده‌اند.
تبعید
محمدرضا (یوهان) امیدی، نوکیش مسیحی، پس از ابراهیم فیروزی، دومین نوکیش مسیحی است که پس از تحمل زندان به تبعید فرستاده می‌شود. آقای امیدی، پس از تحمل دو سال و یک ماه حبس، پس از آزادی از زندان اوین در تابستان امسال، برای اجرای دو سال حکم تبعید راهی استان بوشهر شد. تبعیدگاه این شهروند مسیحی، شهر برازجان در شهرستان دشتستان واقع در استان بوشهر و در ۶۵ کیلومتری بندر بوشهر است. این در حالی است که غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، مدعی شده بود که در ایران شهری به عنوان تبعیدگاه نداریم.
اذیت و آزار ابراهیم فیروزی در تبعید هم ادامه داشته است. این فعال مسیحی در راسک در سیستان و بلوچستان، درحال تحمل دومین سال تبعید است. آقای فیروزی در اوایل پاییز از اتهامات جدید «توهین به مقدسات» و «تبلیغ علیه نظام از طریق ترویج مسیحیت» تبرئه شد، اما همچنان برخی از وسایل شخصی وی از جمله کتاب‌ها و لپ تاپش توقیف است.
زندان در دوران کرونا
با نگرانی از شیوع کرونا پایان زمستان و اوایل بهار، دستکم هفت نوکیش مسیحی در میان ده هزار زندانی بودند که برای جلوگیری از شیوع کرونا در زندان ها به مرخصی فرستاده شدند ولی در آن زمان دستکم ده شهروند مسیحی که به دلیل فعالیت صلح امیزعقیدتی زندانی بودند، همچنان در حبس باقی ماندند. شیوع کرونا در زندان‌های ایران، درخواست برای آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی را در ایران و جامعه بین‌المللی تشدید کرده‌است. پیشتر یک شاهد عینی به «ماده ۱۸» گفته بود که «وضعیت بهداشتی در این زندان بسیار نامساعد است و زندانیان فقط آب ژاول برای ضدعفونی کردن و شست دست‌هایشان در اختیار دارند. مسئولان زندان حتی ماسک و ژل ضد عفونی کننده در اختیار زندانیان قرار نداده‌اند.»
رای دادگاه برای جدا کردن کودک فرزندخوانده از زوج مسیحی
دادگاه تجدیدنظر بوشهر، پاییز امسال حکم جدایی لیدیا ۲۲ ماه، از زوج نوکیش مسیحی، که از ده هفتگی سرپرستیش را برعهده داشتند، تأیید کرد. قاضی در حکمش اذعان کرده که «رابطه عاطفی شدیدی» بین کودک و زوج مسیحی، مریم فلاحی و سام خسروی، وجود دارد و با بازگشت این کودک بیمار به پرورشگاه، «آینده نامعلومی» در انتظار وی است و احتمال اینکه خانواده دیگری لیدیا را به دلیل بیماری به فرزندی بپذیرد صفر است. قاضی دادگاه تجدید نظر حتی فتواهای آیت‌الله صانعی و ایت الله مکارم شیرازی، دو تن از مراجع تقلید شیعیان را در تایید حق سرپرستی زوج نوکیش مسیحی نادیده گرفت.
نزدیک به ۱۲۰ نفر از وکلای دادگستری و فعالان مدنی و حقوق کودک در نامه ای سرگشاده به ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه، خواستار لغو حکم دادگاه بوشهر برای سلب فرزندخواندگی از یک زوج نوکیش مسیحی شدند و این حکم را خلاف قانون اساسی کشور و قوانین بین المللی دانستند. قوه قضاییه هیچ‌گونه واکنش و ترتیب اثری به این خواسته جامعه مدنی نشان نداد.
محکومیت مسیحیان به زندان، از رشت تا بوشهر
مسیحیان در سال میلادی ۲۰۲۰ ، درشهرهای مختلف از جمله تهران، لاکان، رشت، بوشهر، خارک، کرمانشاه، مشهد، ملایر، اراک، کرج، سنندج، بوکان، گنبد، نوشهر و شیراز به دلیل باور و فعالیت صلح امیز عقیدتی بازداشت و یا به زندان محکوم شدند که برخی از این محکومیت‌ها که به طور علنی بازتاب یافته‌اند به شرح زیر است:
در اوایل تابستان، دادگاه انقلاب بوشهر، هفت نوکیش مسیحی را به دلیل باور دینی و فعالیتهای صلح آمیز عقیدتی، متهم به «تبلیغ علیه نظام» کرده و به زندان، جزای نقدی، تبعید، محرومیت از کار و حقوق اجتماعی محکوم کرده‌است. در اختیار داشتن کتاب‌ها و نمادهای مسیحی، انجام مراسم دینی از جمله برگزاری جلسات کلیسای خانگی، و درارتباط بودن با «مبلغین» مسیحی ایرانی خارج از ایران، از جمله دلایلی است که دادگاه بوشهر برای محکومیت این شهروندان مسیحی، عنوان کرده‌است.
در اوایل پاییز، مهدی اکبری، مهدی روح پرور، فاطمه شریفی و سیمین سهیلی نیا، چهار نوکیش مسیحی محبوس در زندان اوین، به دلیل فعالیت صلح آمیز عقیدتی و با اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» از طریق تشکیل کلیسای خانگی، مجموعاً به تحمل ۳۵ سال حبس تعزیری محکوم شدند.
در اواخر تابستان دادگاه تجدیدنظر، حکم کاویان فلاح محمدی، هادی عسگری و امین افشارنادری، را تأیید کرده است. این سه شهروند مسیحی که مجموعاً به ۳۵ سال زندان محکوم شده‌اند، در حال حاضر در خارج از ایران به سر می‌برند.
دادگاه انقلاب، تابستان سال جاری به اسماعیل مغربی‌نژاد، عضو کلیسای اسقفی، خبرداده که درخواست تجدیدنظر وی رد شده است و این نوکیش مسیحی به اتهام عضویت در گروه‌های«معاند نظام (مسیحیت تبشیری صیهونیستی)» و «تبلیغ علیه نظام»، باید دستکم دو سال حبس را تحمل کند.
عبدالرضا (متیاس) علی‌حق‌نژاد، محمد (شهروز) اسلام‌دوست، بهنام اخلاقی، بابک حسین‌زاده، مهدی خطیبی، خلیل دهقان‌پور، حسین کدیور، کمال نعمانیان و محمد وفادار از نوکیشان ساکن شهر رشت که به دلیل فعالیتهای عقیدتی خود مجموعاً به ۴۵ سال زندان محکوم شده‌اند همگی در حال گذراندن دوران محکومیت خود در زندان اوین هستند. هر یک از این نوکیشان، پاییز سال گذشته به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی»، با حکم قاضی محمد مقیسه رئیس شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران، به پنج سال زندان محکوم شده بودند. دادگاه تجدید نظر که بدون حضور این شهروندان مسیحی و وکلایشان برگزار شده‌است درخواست آنها را رد کرد.
دراین میان، دادگاه تجدیدنظر اخیرا عزیز مجیدزاده (اندریاس) و یک نوکیش مسیحی دیگر را که نخواست هویتش فاش شود، از محکومیت مجموعاً ده سال زندان و دیگر مجازات صادر شده توسط دادگاه بدوی در رابطه با فعالیت صلح آمیز عقیدتی، تبرئه کرد.
رد درخواست اعاده دادرسی
دیوان عالی کشور، درخواست اعاده دادرسی ناصر نورد گل‌تپه، نوکیش مسیحی را که به دلیل فعالیت مسالمت‌آمیز عقیدتی در حال تحمل ده سال زندان است، رد کرد. شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب، سه سال پیش این شهروند مسیحی را متهم به «اقدام علیه امنیت ملی کشور ازطریق تشکیل و راه‌اندازی تشکیلات غیرقانونی کلیسای خانگی» کرده و به ده سال زندان محکوم کرد. دادگاه تجدیدنظر تهران با وجود دفاعیات مستند وکلای پرونده و تردیدهای جدی دربارهٔ قانونی بودن اتهامات وارده، حکم ۱۰ سال زندان برای این نوکیش مسیحی تأیید کرد. در دادنامه وکیل این نوکیش مسیحی به دیوان عالی کشور، آمده «تا زمانی که اصل قانونی بودن جرم به وجود نیامده هر اقدامی جرم نیست و دادگاه تشکیل کلیسای خانگی را جرم و به براندازی پیوند زدند پس اگر کلیسا جرم است پس مساجد خانگی مباح است؟»
در همین حال در اوایل تابستان، دادگاه تجدیدنظر محکومیت یوسف ندرخانی و صاحب (زمان) فدایی، را به شش سال و محکومیت محمدرضا (یوهان) امیدی را به دوسال زندان کاهش داد.
تخریب و تغییر هویت مراکز مسیحی
کلیسای ادونتیست، یکی از نمادهای معماری نوین دوره پهلوی در تهران، شنبه، دهم آبان ماه، شبانه تخریب شد. این کلیسا در خیابان جمهوری، در نزدیکی کافه نادری و در چند قدمی چهارراه ادیان قرار داشت. فضای داخلی این کلیسای ۷۱ ساله، از جمله «محراب، گچ‌بری‌های مزین به ۱۰ فرمان موسی و تزئینات داخلی کلیسای ادونتیست‌ها»، شش سال پیش تخریب شده بود.
در چهار دهه گذشته، حکومت اسلامی بسیاری از اماکن و موسسات متعلق به مسیحیان را از جمله بیمارستان‌ها و کلیساها را در اختیار گرفته‌است. اخیراً «ماده ۱۸» گزارش داد که بنای تاریخی توقیفی کلیسای اسقفی در اصفهان مبدل به «عزاخانه محرم» شد.
تخریب بناها و مراکز متعلق به مسیحیان سال ها است که در ایران ادامه دارد، و حتی در اواخر سال میلادی ۲۰۱۹ محل دفن کشیش حسین سودمند، تنها نوکیشی که رسما به دلیل ارتداد اعدام شده، تخریب شد.
جمهوری اسلامی در لیست ناقضان حقوق بشر،ادیان و مسیحیان
حکومت ایران علیرغم اعتراضات و محکومیت‌های سازمان‌های جهانی، همچنان در سال ۲۰۲۰ میلادی به سرکوب و آزار اقلیت‌های دینی از جمله نوکیشان مسیحی ادامه داده است.
آمریکا، اواخر پاییز، اعلام کرد که ایران همچنان در فهرست ناقضان حق آزادی ادیان باقی می‌ماند. فهرست سالیانه وزارت خارجه آمریکا از کشورهایی که «نگرانی خاص در زمینه آزادی ادیان» در آنها وجود دارد، امسال شامل ایران، عربستان سعودی، میانمار، چین، اریتره، کره شمالی، نیجریه، پاکستان، تاجیکستان و ترکمنستان می‌شود.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده که این کشورها مرتکب نقض آزادی ادیان به‌طور سیستماتیک، مستمر و فاحش شده‌اند.
کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد در پاییز امسال با صدور قطعنامه‌ای «نقض شدید» حقوق بشر در ایران از جمله نقض حقوق زنان، شکنجه زندانیان و نقض حقوق اقلیت‌های دینی و مذهبی را محکوم کرده و از حکومت جمهوری اسلامی خواسته تا به مصونیت آمران و عاملان جنایت علیه اقلیت‌های دینی و مذهبی پایان دهد.
در گزارشی که سازمان «درهای باز» یا «اوپن دورز» در سال ۲۰۲۰ در مورد مسیحیان در جفا در ۵۰ کشور جهان در سال ۲۰۱۹ منتشر کرد، جمهوری اسلامی ایران در رتبه نهم حکومت های مسیحی ستیز قرار دارد. این در حالی است که ایران با کشورهای اریتره و یمن در رتبه‌های هفتم و هشتم لیست قرار گرفته‌اند و از لحاظ شاخصه‌های آماری (۸۵ از ۱۰۰) در یک موقعیت قرار دارد.
