«در میان شاعران بیشمار ایرانی، شاعر معتبری نبوده است که درباره مسیح و مسیحیت شعری نسروده یا مطلبی نگفته باشد.» این نخستین جمله اسقف دهقانی تفتی در مقدمه کتابش «مسیح و مسیحیت نزد ایرانیان در شعر فارسی دوران سبک کهن (کلاسیک)» است.

نخستین اسقف ایرانی کلیسای انگلیکن (اسقفی) که پس از انقلاب اسلامی، از سوی اسلام گرایان مورد سوقصد قرار گرفت، و مجبور به ترک میهنش شد، در دو جلد کتابی که در انگلستان حدود ۳۰ سال پیش منتشر کرده، به مسیح و مسیحیت، در میان اشعار شاعران ایرانی، از رودکی، فردوسی،مولوی و حافظ گرفته تا شاملو و اخوان ثالث پرداخته است.

شاعران همچنین هر از چندگاهی حتی به یاد کسانی که برای ایمانشان در ایران جان باخته اند و یا میسیونرهایی که برای خدمت به ایرانیان از آسایش و حتی جان خود گذشته اند، شعر سروده اند. در روز جهانی شعر نگاهی داریم به چند شخصیت مسیحی و اشعاری که درباره آنها سروده شده است.

یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد،در سال ۱۹۹۹، ۲۱ مارس هر سال را روز جهانی شعر اعلام کرده است.

به یاد هاوارد باسکرویل، «شهید آمریکایی»

ای محترم مدافعِ حریّتِ عباد

وی قائدِ شجاع و هوادار عدل و داد

کردی پی سعادتِ ایران فدای جان

پاینده باد نام تو، روحت همیشه شاد

این شعری است که عارف قزوینی شاعر نامی دوران مشروطیت برای قدردانی از هاوارد باسکرویل، جوان ۲۴ ساله آمریکایی سروده‌است.

باسکرویل جوان میسیونری بود از کلیسای مشایخی که در سال ۱۹۰۷ میلادی برای تعلیم در مدرسه‌ای در تبریز راهی ایران شد و دو سال بعد، در دفاع از آزادی و انقلاب مشروطه برای مردم ایران، در ۱۹ آوریل سال ۱۹۰۹ جان باخت.

بسیاری این معلم را «شهید آمریکایی دوره مشروطه» می‌خوانند.

میسیونرهای کلیسای مشایخی از دهه سوم قرن هجدهم میلادی، به ایران آمدند و ده ها مدرسه و بیمارستان در شهرها و روستاهای ایران تأسیس کردند.

جردن، «طبیب درد نادانی»

ساموئل مارتین جردن معلم و میسیونر آمریکایی کلیسای مشایخی بود که از سال ۱۸۹۹ تا سال ۱۹۴۰ ریاست کالج آمریکایی تهران (دبیرستان البرز) را به عهده داشت. او همچنین بانی مدرسه دخترانه آمریکایی تهران بود.

جردن، که دارای دکترای حقوق و همچنین حکمت و فلسفه از آمریکا بود، به ایران آمد، فارسی یاد گرفت و یکی از معروفترین نهادهای آموزشی ایران را بنیاد گذاشت.

خدمات دکتر جردن هم دوران قاجار و پهلوی به‌طور رسمی مورد تقدیر قرار گرفت. مرتبه نخست در سال ۱۹۲۱ او به دریافت نشان درجه دوی علمی و در سال ۱۹۴۰ به اتفاق همسرش به دریافت نشان درجه یک علمی نایل شد.

ملک الشعرای بهار برای جردن چنین سروده است:

تا کشور ما جایگه جردن شد          بس خارستان کز مددش گلشن شد

این باغ هنر که دور از او بود     کنون چشمش به جمال باغبان گلشن شد

نادانی چیست جز به غفلت مردن؟     باید به علاج از این مرض جان بردن

گفتم که طبیب درد نادانی کیست     پیر خردم گفت که جردن، جردن

«به آفتاب سلامی دوباره خواهیم کرد»

اسقف دهقانی تفتی در جلد سوم «مسیح و مسیحیت نزد ایرانیان، در نظم و نثر و هنر معاصر»، اشعاری را منتشر کرده که دوستان و آشنایان به یاد پسرش، بهرام، سرودند.

بهرام دهقانی تفتی، ۲۴ ساله، تحصیلکرده دانشگاه آکسفورد، مدرس دانشکده دماوند و فرزند نخستین اسقف ایرانی کلیسا انگلیکن (اسقفی)، از اولین قربانیان مسیحی ستیزی پس از انقلاب اسلامی بود که  در ششم ماه مه سال ۱۹۸۰، در نزدیکی اوین با شلیک گلوله کشته شد.

در بخشی از یکی از این اشعار که با نام این گرم ترین «سلام» و بدون اسم شاعر منتشر شده، آمده است:

زندگی برایت چه بود؟ شاید موجی خروشان شاید چشمه ای از دل سنگ

ولی روزی نفسهایت ما را حیاتی دوباره خواهد داد

و تو با ما بروی گلها لبخند خواهی زد و خواهی گقت:

سلام ای آفتاب

سلامت موج ها را نهیب خواهد داد

و در ان هنگام همه با هم به آفتاب سلامی دوباره خواهیم کرد