یکی از شاهدان عینی به ماده ۱۸ گفته ‌است: «چند روز پیش یکی از افراد مبتلا به کرونا در زندان اوین بستری و قرنطینه نشده و به بندش بازگردانده شده‌است.»

به گفته این شاهد عینی «وضعیت بهداشتی در این زندان بسیار نامساعد است و زندانیان فقط آب ژاول برای ضدعفونی کردن و شست دست‌هایشان در اختیار دارند. مسئولان زندان حتی ماسک و ژل ضد عفونی کننده در اختیار زندانیان قرار نداده‌اند.»

 سازمان‌های حقوق بشری بارها در مورد وضعیت نابسامان بهداشتی در زندان‌ها و عدم دسترسی زندانیان به امکانات پزشکی ابراز نگرانی کرده‌اند.

این شاهد عینی می افزاید با بسیاری از درخواست های مرخصی زندانیان موافقت نشده و به آنها گفته شده «مسئولان زندان قادر نیستند پس از بازگشت به مدت چهارده روز زندانیان را قرنطینه کنند و فاصله گذاری اجتماعی در زندان قابل اجرا نیست.»

به گفته این شاهد عینی، در پاسخ به درخواست عفو زندانی ها، مسئولان زندان به آنها گفته‌اند که «این امر منوط به موافقت ضابطین امنیتی پرونده آنها است.»

برخی از فعالان حقوق بشر و اعضای خانواده زندانیان گفته اند که حکومت جمهوری اسلامی از «بیماری کرونا به عنوان اهرم فشار علیه زندانیان» استفاده می کند.

این شاهد عینی می گوید «آنچه در صدا و سیمای جمهوری اسلامی در مورد وضعیت بهداشتی زندان ها و مقابله با کرونا نمایش داده می شود، زمین تا آسمان با واقعیت موجود تفاوت دارد و حتی به درخواست ما برای خرید ژل و ماسک بی توجهی شده و گفته اند «بودجه ای برای این کار نداریم.»

وضعیت وخیم زندان ها فقط به وضعیت بهداشتی ختم نمی شود  و افزایش شدید قیمت اقلام در زندان، فشار بر زندانیان را تشدید کرده است.

به گفته این شاهد عینی، «اقلام اساسی مانند گوشت و سبزیجات با کیفیت بسیار نازل و با قیمت بسیار بالا در زندان عرضه می شود و مشکل خرید از بیرون به دلیل شیوع کرونا را بهانه می‌کنند. مثلا گوجه فرنگی که بیرون از زندان می شود با پنج هزار تومان خرید، در زندان ده هزار تومان است. این در حالی است که گاه شام یک زندانی یک سیب زمینی و یک تخم مرغ پخته است.»

شورش، اعتراض و اعتصاب غذا

گزارش‌ها از شیوع کرونا در زندان‌های ایران و بی‌نتیجه ماندن درخواست سازمان عفو بین‌الملل و گزارشگر ویژه سازمان ملل از مقامات جمهوری اسلامی برای آزادی تمامی زندانیان عقیدتی و سیاسی، نگرانی در مورد وضعیت نوکیشان مسیحی و دیگر زندانیان را تشدید کرده‌است.

در اوایل ماه مارس، نمایندگان کشورهای حاضر در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل، در سخنانشان سرکوب شدید معترضان توسط حکومت جمهوری اسلامی، رفتار غیرانسانی با زندانیان عقیدتی و شرایط نامناسب در داخل زندان‌های ایران را مورد توجه قرار دادند. آنها همچنین از عدم دسترسی زندانیان به مراقبت‌های پزشکی که پیشتر جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در گزارش خود از آن یاد کرده بود، ابراز نگرانی کردند.

قوه قضاییه برای مقابله با شیوع کرونا دهها هزار زندانی را به‌طور موقت آزاد کرده و اخیراً اعلام کرد که مرخصی موقت صد هزار زندانی را تا پایان فروردین ماه تمدید کرده‌است.

در این میان تعدادی از زندانیان عقیدتی از جمله هفت نوکیش مسیحی نیز به مرخصی فرستاده شدند ولی ده نوکیش مسیحی که به تحمل بیش از پنج سال زندان محکوم شده‌اند، همچنان در زندان بسر می‌برند.

طبق گزارش‌های رسیده به ماده ۱۸، رخساره (ماهرخ) قنبری و امین خاکی، دو نوکیش مسیحی پس از پایان مرخصی موقت، اطلاع یافتند که مشمول عفو قرار گرفته‌اند و لازم نیست به زندان بازگردند. مرخصی یک نوکیش مسیحی دیگر، فاطمه (ایلار) باختری تمدید شده‌ است.

 هر سه نوکیش مسیحی به دلیل فعالیت‌های مربوط به ایمانشان به زندان محکوم شده بودند.

نگرانی از شیوع کرونا موجب اعتراض و اعتصاب غذای گروهی از زندانیان شده‌است. 

نسرین ستوده، حقوقدان و مدافع حقوق بشر در زندان دست به اعتصاب غذا زده و خواستار آزادی زندانیان سیاسی و تعطیلی بند زنان زندان اوین شده‌است.

پیشتر برخی از خانواده‌ها و بستگان زندانیان سیاسی و عقیدتی، با فرستادن نامه به قوه قضاییه خواستار آزادی موقت آنها شدند.

اعتراض و درخواست آزادی به زندانیان سیاسی و عقیدتی محدود نمی‌شود. طبق گزارش‌ها، زندانیان در اعتراض به عدم اعطای مرخصی و بی‌توجهی مسئولان به شیوع کرونا در چندین زندان ایران از جمله زندان عادل آباد شیراز، زندان تبریز، زندان سقز، و زندان مرکزی اهواز دست به اعتراض و شورش زدند.

روز گذشته کمپین حقوق بشر در ایران ترجمه متن کامل راهنمای موقت سازمان جهانی بهداشت برای جلوگیری و کنترلر شیوع ویروس کووید-۱۹ در زندان ها و بازداشتگاه ها را برای استفاده عموم منتشر کرد که در آن تاکید شده است «در صورت عدم انجام اقدامات جدی جهت پیشگیری و کنترل بیماری‌های عفونی… در زندان‌ها و دیگر اماکن بازداشتی، اقدامات کنترل کووید-۱۹ در جامعه به احتمال زیاد با شکست مواجه خواهد شد.»

وزارت بهداشت ایران روز چهار شنبه ۲۰ فروردین اعلام کرد که مبتلایان به کرونا به ۶۷۲۸۶ نفر رسیده است و تا کنون ۴۰۰۳ نفر جانن خود را از دست داده‌اند. بسیاری از شهروندان ایرانی از حکومت جمهوری اسلامی به دلیل «سوء مدیریت» و «پنهان کاری» در این رابطه  به شدت انتقاد کرده و حتی برخی از نمایندگان مجلس و مقامات محلی آمار واقعی را بسیار بیشتر از آمار رسمی می‌دانند.