بیمارستان «مسیح» کرمانشاه، یادگار میسیونرهای کلیسای مشایخی، ثبت ملی شد

by | 9 مرداد 1399 | خبر

اداره کل میراث فرهنگی کرمانشاه، ششم مرداد ماه، اعلام کرد که بیمارستان «مسیح»(وست مینستر) که توسط میسیونرهای آمریکایی بنیاد گذاشته شده بود، به ثبت ملی رسیده است. این بیمارستان به نام «دکتر مرادیان»، آخرین مدیر این بیمارستان، و «مریض خانه آمریکایی ها» هم معروف بود.

خدمات پزشکی میسیونرهای مسیحی که از دهه سی قرن نوزدهم میلادی با فعالیت مبشران و پزشکان کلیسای پروتستان مشایخی در ارومیه آغاز شده بود، به شهرهای مختلف ایران گسترش یافت. دکتر بلانش ویلسون استد، همسر کشیش استد، فعالیت های پزشکی در کرمانشاه را در سال ۱۹۱۰ میلادی آغاز کرد. این زوج مسیحی همچنین در دوران قحطی ۱۹۱۸-۱۹۱۹ مراقبت شماری از بچه های یتیم را در منزل خود در کرمانشاه برعهده گرفتند که نخستین قدم در راستای تأسیس یتیم خانه ای در این شهر بود.

به نوشته کتاب «یکصد سال خدمت کلیسای مشایخی آمریکا در پارس»، «در این شهر بیمارستان میسون در سال ۱۹۲۲ به سبب کمبود جا بسته شد اما در سال ۱۹۳۲ بنای بیمارستان وست مینستر با ظرفیت ۵۰ تخت خواب و تجهیزات جدید به پایان رسید. این بیمارستان تنها بیمارستان غیرنظامی کرمانشاه بود … صاحب منصبان شهر تمامی موارد تصادف و بیماران مستمند را به آنجا می فرستند.»

 این بنای تاریخی را مارکار گالستیانس معروف به ال‌گال، معمار معروف ارمنی تبار ساخته است.

قدیمی‌ترین بیمارستان کرمانشاه که تا دو دهه قبل فعال بود، در میان زمین وسیعی به مساحت تقریبی پنج هزارمتر مربع ساخته شده و زیربنایی ده هزار متری دارد، به عنوان یکی از بیمارستان‌های تاریخی کشور پیش از این نیز به ثبت رسیده بود که با در خواست مالک و رأی دیوان عدالت اداری از فهرست آثار ملی کشور خارج شده بود.

امید قادری، مدیراداره کل میراث فرهنگی کرمانشاه می‌گوید: «به‌دنبال تعرض‌هایی که در سال‌های اخیر نسبت به این بنا شکل گرفت که آخرین مورد آن آتش‌سوزی عمدی در شب چهارشنبه سوری سال ۹۸ بود، با توجه به درخواست‌های متعدد مردم و دوستداران و فعالان میراث‌فرهنگی و نیز احتمال تخریب بنا، بررسی ثبت مجدد این بیمارستان تاریخی مجدداً در دستور کار این اداره‌کل قرار گرفت.»

در جمهوری اسلامی، تخریب اماکن مقدس و آرامگاه‌های اقلیت‌های دینی و مذهبی، واقعیتی است ۴۰ ساله. اخیراً محل دفن کشیش حسین سودمند، در آذرماه سال گذشته، در بیست و نهمین سالگرد اعدام وی به اتهام ارتداد، تخریب شد.

در اواخر اردیبهشت ماه، گزارش‌های مربوط به حمله و به آتش کشیدن آرامگاه استر در همدان و آتش‌سوزی در معبد هندوهای بندرعباس و قبرستان مسیحیان در اسلام شهر، در مدت کمتر از یک هفته، بار دیگر یادآور فضای ناامن حاکم بر اماکن ومقدسات اقلیت‌های دینی و مذهبی در ایران بود.

آقای قادری، با اشاره به تلاش‌های انجام شده برای جلوگیری از تخریب و تغییر کاربری این بیمارستان تاریخی، اظهار کرد: «این بنا طی سالیان گذشته با پیگیری مالک آن و به منظور تغییر کاربری بنا با رای دیوان عدالت اداری از فهرست آثار ملی خارج شد.»

مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمانشاه افزود: «هرچند این بنا از فهرست آثار ملی خارج شده، اما با رایزنی‌های بسیاری که با وزارت بهداشت و میراث فرهنگی داشتیم، مانع از تغییر کاربری آن توسط مالک شدیم. ال گال معمار برجسته ایرانی- ارمنی ساختمان این بنا را با کاربری بیمارستان و با نقش و اسلوب مدرن زمان خویش و بر اساس طراحی و نقشه از پیش تعیین شده برای بیمارستان، ساخت.»

میسیونرهای مسیحی از اوایل قرن نوزدهم میلادی، با ورود به ایران دست به ساخت دهها بیمارستان، مراکز آموزشی پزشکی ، مدرسه و موسسات خیریه در شهرهای مختلف ایران زدند و با بیمارستان های سیار، خدمات پزشکی در اختیار بسیاری از روستاییان قرار دادند.

مایکل زرینسکی، استاد بازنشسته تاریخ در آمریکا، که سال ها در ایران زندگی کرده و در مورد ایران نوشته های متعددی دارد در گفتگویی می‌گوید «میسیونرهای کلیسای مشایخی نقش مهمی در ارتباط قرار دادن ایرانیان با دنیای خارج داشتند، زمانی که هنوز جاده ها، ریل راه آهن و خطوط هوایی توسعه پیدا نکرده بود.» این تاریخدان معتقد است که «بخشی از علاقه ایرانیان به آمریکا، احتمالا به خاطر میراث و عملکرد این میسونرها است.» 

مقامات جمهوری اسلامی، موسسات تحت مدیریت و مالکیت کلیساها از جمله بیمارستان عیسی بن مریم در اصفهان را علیرغم مقاومت و پافشاری اسقف حسن دهقانی تفتی، مصادر کردند.

0 Comments

Submit a Comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

[learndash_login]