گزارش هرانا که به مناسبت روز جهانی مبارزه علیه مجازات اعدام منتشر شده،  حاکی از افزایش ۸۴ درصدی صدور احکام اعدام در ایران طی یک سال گذشته و ادامه «قتل های حکومتی» برای حذف معترضان است.

مقامات جمهوری اسلامی، پس از چین بیشترین حکم اعدام را از ۱۰ اکتبر ۲۰۲۲ تا ۸ اکتبر ۲۰۲۳، صادر کرده اند.

دهم اکتبر سال ۲۰۲۳ (۱۸ مهرماه ۱۴۰۲) مصادف است با بیست‌ویکمین سالی که این روز از سوی «ائتلاف جهانی علیه مجازات مرگ» به عنوان روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام نام‌گذاری شد.

جمهوری اسلامی برای ایجاد رعب و وحشت از آذرماه سال گذشته، دست به «قتل حکومتی» برخی از معترضان در خیزش ملی زد که با واکنش و محکومیت جهانی قرار گرفت.

محسن شکاری، نخستین زندانی بود که به جرم شرکت در جنبش اعتراضی ۱۴۰۱، به‌طور علنی به مرگ محکوم شد.

سازمان ماده ۱۸ با انتشار بیانیه ضمن محکوم کردن این اعدام، نوشت «محسن شکاری را در محاکمه ای فرمایشی، فاقد شفافیت و وجاهت قانونی، و فقط با استناد به اعترافات اجباری که از وی تحت شکنجه گرفته شده بود، مانند دیگر قربانیان بیشمار ۴۴ سال گذشته، محکوم به مرگ کرد.»

حکومت اسلامی از همان روزهای اول انقلاب تاکنون از اعدام، به عنوان ابزاری برای نهادینه کردن ترس در جامعه، و حذف مخالفان خود، فعالان سیاسی و دگراندیشان استفاده کرده است.

در این میان درکنار اعدام هزاران فعال سیاسی، می توان به قتل حکومتی باورمندان به ادیان دیگر اشاره کرد که فقط به دلیل ایمان و فعالیت صلح آمیز دینی توسط حکومت اعدام شدند.

اعدام ده زن بهایی، چهل سال پیش در شیراز و قتل حکومتی کشیش حسین سودمند در مشهد، از جمله موارد حذف حکومتی افراد متعلق به جوامع اقلیت های دینی و مذهبی است.

حسین سودمند، تنها نوکیش مسیحی است که علناً به اتهام ارتداد در سال ۱۳۶۹ اعدام شد. آقای سودمند پیش از انقلاب اسلامی، به مسیح ایمان آورده و فعالیت‌های متعددی در سازمان‌های مسیحی از جمله انجمن کتاب مقدس داشته و کشیش کلیسای جماعت ربانی اصفهان بود.

مسیر قتل حکومتی، با آزار و شکنجه متهمین برای اعتراف اجباری آغاز می شود. آنها در بسیاری از مواقع حتی به وکیل دسترسی ندارند. خانواده ها و حتی وکلا تحت فشار قرار می گیرند. اتهامات بدون سند و مدرک در دادگاهی فرمایشی مطرح میشود.

حتی اعدام، پایان اذیت و آزار حکومت نیست. سنگ قبرها در امان از تخریب نیروهای امنیتی و اطلاعاتی نمی مانند. خبرهای زیادی از تخریب سنگ قبرهای جان باختگان اخیر خیزش ملی ایران منتشر شده است.

در دی ماه ۱۳۹۸، خبری منتشر شد که محل دفن کشیش حسین سودمند، تخریب شده‌است.

فعالیت علیه اعدام سال ها است در داخل کشور در جیران است. نرگس محمدی، که اخیر برنده جایزه صلح نوبل شد از جمله کنشگران «لگام»، (لغو گام به گام اعدام) در ایران استت.